350 Kata Bijak Bahasa Jawa Tentang Sabar yang Menenangkan Jiwa

Liputan6.com, Jakarta Kata-kata bijak dalam bahasa Jawa tentang kesabaran mengandung makna yang mendalam. Sabar bukan hanya sekadar menahan diri, tetapi juga mencerminkan kebijaksanaan, keteguhan hati, dan keikhlasan dalam menghadapi cobaan hidup. 

Banyak kata bijak dalam bahasa Jawa yang mengajarkan nilai kesabaran dalam berbagai aspek kehidupan. Dalam kehidupan sehari-hari, sikap sabar juga membuat seseorang lebih bijaksana dalam mengambil keputusan dan menghindari tindakan yang terburu-buru.

Dengan memegang teguh nilai kesabaran, seseorang akan lebih mampu menjalani kehidupan dengan tenang dan penuh keikhlasan. Berikut ini 350 kata mutiara bahasa Jawa mengenai sabar yang dapat menjadi renungan dan penyemangat dalam menjalani kehidupan:

1. Wong sabar rejekine jembar

2. Sabar iku lire momot kuwat nandhang sakehing coba

3. Nandur ngunduh, tlaten panen

4. Alon-alon waton kelakon

5. Sura dira jayaningrat, lebur dening pangastuti

6. Sabar kui langka balese

7. Sabar iku ingaran mustikaning laku

8. Sing sabar lan ngalah dadi kekasih Allah

9. Sareh, sumeh, semeleh

10. Eling, kuat, slamet

11. Nrimo ing pandum

12. Urip iku koyo kopi, yen ndak iso nikmati rasane panggah pait

13. Sepi ing pamrih, rame ing gawe

14. Aja gumunan, aja getunan, oja kagetan, aja aleman

15. Sapa nandur, bakalan ngunduh

16. Panggah sabar, sing di enteni bakal teko wujud pasti ge wong-wong sabar

17. Angele koyo opo adewe arep sabar, nerimo kenyataan sing ikhlas lan karep mikir ayem

18. Nek wes onok sukurono, nek durung teko entenono, nek wes lungo lalekno, nek ilang iklasno

19. Seng sabar yo ngger, dalan uripmu pancen gek kon ngene

20. Wong sing bisa sabar rikala susahe, bisa sukur rikala senenge, bakal mulya uripe

21. Ngundhuh wohing pakarti

22. Kawula mung saderma, mobah-mosik kersaning Hyang Sukma

23. Datan serik lamun ketaman, datan susah lamun kelangan

24. Eling lan waspada, sadar lan sabar, setiti lan ngabekti, sumeleh tur sareh

25. Kridhaning ati ora bisa mbedhah kuthaning pasthi

26. Sak apik-apike wong, yen aweh pitulungan kanthi dhedhemit

27. Kadang niat apik ora mesti tanggepan wong liane apik juga

28. Ben akhire ora kecewa, dewe kudu ngerti kapan wektune berharap lan kapan wektune kudu mandeg

29. Akeh cara dienggo bahagia, salah sijine ngeculke uwong sing nyia-nyiake kowe

30. Dhuwur wekasane, endhek wiwitane

31. Becik ketitik, ala ketara

32. Kakehan gludug kurang udan

33. Nabok nyilih tangan

34. Urip iku urup

35. Anak polah bapa kepradah

36. Dandhang diunekake kuntul, kuntul diunekake dandhang

37. Zaman iku owah gingsir

38. Ambeg utomo, andhap asor

39. Aja mbedakake marang spadha-padha

40. Dipikir wening sakdurunge tumindak

41. Urip iku terus mlaku, bebarengan karo wektu, sing bisa gawa lakumu, supaya apik nasibmu

42. Tutukna rekasamu bakal mulya akhiratmu lan bakal beja masa tuamu

43. Panggah guyu meski kadang wes ra semangat, tetep sabar ben urep iki ayem

44. Ora butuh sing mewah, sing sederhana wae penting ati bungah

45. Sabar lan iklad kui dalan seng paling penak seneng

46. Gagal niku kuncine sukses, ben kegagalan iku ngajari kene ilmu

47. Uwong duwe pacar iku kudu sabar ambek pasangane, opo meneh sing gak duwe

48. Cekelana impenanmu, amarga yen impen mati, urip iku kaya manuk sing swiwine rusak, mula ora bisa mabur

49. Aja dadi uwong sing rumangsa bisa lan rumangsa pinter, nanging dadiya uwong sing bisa lan pinter rumangsa

50. Witing tresno jalaran soko kulino, witing mulyo jalaran wani rekoso

51. Aku ancene wedi kelangan kowe, namung aku luweh wedi yen kowe ora nemu kebahagiaan gegara aku

52. Akeh manungsa ngrasakake tresna, tapi lali lan ora kenal opo iku hakikate tresno

53. Nek cinta ora iso mbalekne koe meng aku orep neng ndunio iki, pestilah cinta akan nyatuk ke dewe neng kehidupan mengarepe engko

54. Iso are aku ngelalikne koe tapi kenangane kui seng susah dilaleke

55. Aku tanpamu bagaikan es dawet ra diwei gulo

56. Iso nembang gak iso nyuling, iso nyawang gak iso nyanding

57. Aku pancen lelah, tapi aku janji ora bakal nyera nggo nyanding sliramu

58. Witing tresno jalaran seko sering diajak ke sana kemari

59. Tresna kanggo manungsa mung amerga katresnane marang Gusti Allah sing nyiptaaken manungsa

60. Aja rumangsa bisa, nanging kudu bisa rumangsa

61. Adigang, adigung, adiguna

62. Dane lamun tan miraos yen amuwus, luwung umandela, ananging ingkang semu wingit, myang den dumeh ing pasmon semu dyatmika

63. Wani silit, wedi rai

64. Manungsa iku kanggonan sipating Pangeran

65. Ladak kecangkrak

66. Sagalak-galake macan ora bakal mangan gogore

67. Wong jowo iku gampang ditekuk-tekuk

68. Ojo milik barang kang melok

69. Natas, nitis, netes

70. Ala lan becik iku gegandhengan, kabeh kuwi saka kersaning Pangeran

71. Gusti iku cedhak tanpa senggolan, adoh tanpa wangenan

72. Basa iku busananing bangsa

73. Sawang sinawang

74. Crah agawe bubrah, rukun agawe santosa

75. Lembah manah lan andhap asor

76. Beda-beda pandumaning dumadi

77. Ana dina, ana upa

78. Gusti paring mergi kangge tyang ingkang purun teng merginipun

79. Gusti paring pitedah bisa lewat bungah, bisa lewat susah

80. Manungsa mung ngunduh wohing pakarti

81. Tresna iku ora manggone aja mung ana lambe wae nanging kudu ana ing ati

82. Tresna iku ora perkara dhisik-dhisikan sapa sing bisa nemokake, nanging sapa sing paling suwe bisa mertahanake

83. Sarosa-rosane kok pertahanake yen durung dadi jodhomu ya mesthi bakale lunga

84. Ing alam donya kuwi ana telung perkara sing dadi misteri salah sijine yaiku tresna

85. Yen dolananmu nganggo ati, aja nyalahake sapa-sapa yen tembe mburi bakal ngrasakake lara ati

86. Yen wis kandha tresna aja seneng ngliya supaya ora ana kang digawe kuciwa

87. Tresna kuwi kadhang kaya dene angin, tekane tanpa aweh kabar lungane tanpa pamitan

88. Kudu bisa ngrasakake kuciwa wola-wali sadurunge nemokake kang sejati

89. Yen durung teka wayahe, arepa kok goleki nganti tekan pucuke jagad mokal slirane bisa nemokake endahe tresna

90. Wong kuwi yen wis jodho masia kapisah telung samudra bakale ketemu

91. Sing arane kasetyan iku ora bakal bisa dituku nganggo emas sing gedhene sagunung anakan

92. Move on kuwi dudu berusaha nglalekke ya, tapi ngikhlaske lan berusaha ngentukke sing luwih apik luwih seko sing mbiyen-mbiyen

93. Sing wis lunga lalekno, sing durung teko entenono, sing wis ono syukurono

94. Ngapusi kui hakmu, kewajibanku mung etok-etok ora ngerti yen mbok apusi

95. Iso are aku ngelalikne koe tapi kenangane kui seng susah dilaleke

96. Aku tanpamu bagaikan es dawet ra diwei gulo

97. Iso nembang gak iso nyuling, iso nyawang gak iso nyanding

98. Aku pancen lelah, tapi aku janji ora bakal nyera nggo nyanding sliramu

99. Witing tresno jalaran seko sering diajak ke sana kemari

100. Tresna kanggo manungsa mung amerga katresnane marang Gusti Allah sing nyiptaaken manungsa

101. Wong sabar kuwi ganjarane swarga mulane abot sanggane

102. Ditampa apa anane wae, menawa wae saiki rejeki ya semene

103. Kowe digawe kaya ngene iki mesthi ana tujuane, dadi nyalahake Gustimu

104. Yen bisa namba pacoban iki kanthi sabar, sesuk yen mati bakal mlebu swarga

105. Ora ana sing nglarang kowe nangis, sing penting atimu kudu tetep sabar

106. Wong kang gelem sabar nampa pacobane ing tembe mburi bakale nemu urip mulya

107. Ora ana critane dina kuwi wengi terus, mesthi ana awane. Semono uga jenenge pacoban mesthi ana rampunge

108. Udan wae ana terange, sedhihmu mesthi bakal ana senenge

109. Kowe diwenehi urip karo Gusti Allah, mesthine kowe dicepaki seneng

110. Samungkure udan gedhe mesthi ana kluwung kang endah rupane. Semono sedhih kang kok rasakake mesthi bakal nemu seneng ing pungkasane

111. Sabar iku lire momot kuwat nandhang sakehing coba lan pandhadharaning ngaurip

112. Datan serik lamun ketaman, datan susah lamun kelangan

113. Sak apik-apike wong, yen aweh pitulungan kanthi dhedhemit

114. Ngundhuh wohing pakerti

115. Kawula mung saderma, mobah-mosik kersaning hyang sukmo

116. Urip iku koyo kopi, yen ndak iso nikmati rasane panggah pait

117. Akeh cara dienggo bahagia, salah sijine ngeculke uwong sing nyia-nyiake kowe

118. Sepi ing pamrih, rame ing gawe

119. Dhuwur wekasane, endhek wiwitane

120. Angele koyo opo adewe arep sabar, nerimo kenyataan seng ikhlas lan karep mikir ayem

121. Aja dadi kacang sing lali kulite

122. Aja rumangsa bisa, nanging kudu bisa rumangsa

123. Becik ketitik, ala ketara

124. Sapa gawe nganggo, sapa nandur ngundhuh

125. Aja dumeh

126. Aja adigang adigung adiguna

127. Aja nggege mangsa

128. Aja rebut bener, nanging rebutana benere

129. Urip iku urup

130. Ngelmu iku kelakone kanthi laku

131. Aja ketungkul marang kalungguhan, kadonyan lan kemareman

132. Aja kuminter mundak keblinger, aja cidra mundak cilaka

133. Aja golek menange dhewe

134. Aja seneng gawe susahe liyan

135. Aja seneng gawe cilakane wong liya

136. Aja seneng gawe wirange wong liya

137. Aja seneng gawe serike wong liya

138. Aja seneng gawe susahe wong liya

139. Aja seneng gawe rugi wong liya

140. Aja seneng gawe larane wong liya

141. Andhap asor

142. Tepa slira

143. Ngalah iku luhur

144. Ngalah dhuwur wekasane

145. Ngalah iku dudu kalah

146. Ngalah iku ora ateges kalah

147. Ngalah iku dudu kalah, nanging ngalah iku menang

148. Ngalah iku dudu kalah, nanging ngalah iku luhur

149. Ngalah iku dudu kalah, nanging ngalah iku wicaksana

150. Ngalah iku dudu kalah, nanging ngalah iku pinter

151. Ngalah iku dudu kalah, nanging ngalah iku bijaksana

152. Ngalah iku dudu kalah, nanging ngalah iku mulya

153. Ngalah iku dudu kalah, nanging ngalah iku unggul

154. Ngalah iku dudu kalah, nanging ngalah iku menang tanpa ngasorake

155. Ngalah iku dudu kalah, nanging ngalah iku menang tanpa perang

156. Ngalah iku dudu kalah, nanging ngalah iku menang tanpa ngrusak

157. Ngalah iku dudu kalah, nanging ngalah iku menang tanpa musuh

158. Ngalah iku dudu kalah, nanging ngalah iku menang tanpa korban

159. Ngalah iku dudu kalah, nanging ngalah iku menang tanpa rugi

160. Ngalah iku dudu kalah, nanging ngalah iku menang tanpa susah

161. Setya tuhu

162. Setya ing janji

163. Setya ing laku

164. Setya ing wacana

165. Setya ing semaya

166. Setya ing guru

167. Setya ing negara

168. Setya ing bangsa

169. Setya ing agama

170. Setya ing bojo

171. Setya ing kulawarga

172. Setya ing kanca

173. Setya ing mitra

174. Setya ing sesanggeman

175. Setya ing tanggung jawab

176. Setya ing tugas

177. Setya ing panggaweyan

178. Setya ing pangkat

179. Setya ing jabatan

180. Setya ing profesi

181. Becik ketitik ala ketara

182. Becik ketitik, ala ketara, wong becik bakal ketitik, wong ala bakal ketara

183. Becik ketitik ala ketara, suwe mijet wohe mesthi bakal kecicir

184. Becik ketitik ala ketara, sapa gawe nganggo sapa nandur ngundhuh

185. Becik ketitik ala ketara, sapa nandur bakal ngundhuh

186. Becik ketitik ala ketara, sapa gawe mesthi nganggo

187. Becik ketitik ala ketara, sapa salah seleh

188. Becik ketitik ala ketara, sapa cidra bakal cilaka

189. Becik ketitik ala ketara, sapa jujur bakal mujur

190. Becik ketitik ala ketara, sapa goroh bakal growah

191. Becik ketitik ala ketara, sapa ngerti mesthi ngalami

192. Becik ketitik ala ketara, sapa temen tinemu

193. Becik ketitik ala ketara, sapa salah seleh

194. Becik ketitik ala ketara, sapa lali bakal cilaka

195. Becik ketitik ala ketara, sapa eling bakal beja

196. Becik ketitik ala ketara, sapa jujur bakal luhur

197. Becik ketitik ala ketara, sapa adil bakal mukti

198. Becik ketitik ala ketara, sapa bener mesthi menang

199. Becik ketitik ala ketara, sapa salah mesthi kalah

200. Becik ketitik ala ketara, sapa nandur bakal ngundhuh

201. Jer basuki mawa beya

202. Sapa gawe nganggo, sapa nandur ngundhuh

203. Aja nggege mangsa

204. Alon-alon waton kelakon

205. Gliyak-gliyak tumindak, sareh pakoleh

206. Gremet-gremet waton slamet

207. Rawe-rawe rantas, malang-malang putung

208. Tata, titi, titis, tatas

209. Tumandang gawe

210. Gemi, setiti, ngati-ati

211. Gemi, nastiti, ngati-ati, rigen

212. Gemi, nastiti, ngati-ati, rigen, mugen

213. Gemi, nastiti, ngati-ati, rigen, mugen, tegen

214. Gemi, nastiti, ngati-ati, rigen, mugen, tegen, temen

215. Gemi, nastiti, ngati-ati, rigen, mugen, tegen, temen, taberi

216. Gemi, nastiti, ngati-ati, rigen, mugen, tegen, temen, taberi, tlaten

217. Gemi, nastiti, ngati-ati, rigen, mugen, tegen, temen, taberi, tlaten, tanggon

218. Gemi, nastiti, ngati-ati, rigen, mugen, tegen, temen, taberi, tlaten, tanggon, trengginas

219. Gemi, nastiti, ngati-ati, rigen, mugen, tegen, temen, taberi, tlaten, tanggon, trengginas, trampil

220. Gemi, nastiti, ngati-ati, rigen, mugen, tegen, temen, taberi, tlaten, tanggon, trengginas, trampil, tangguh

221. Mangan ora mangan kumpul

222. Rukun agawe santosa, crah agawe bubrah

223. Rame ing gawe sepi ing pamrih

224. Gotong royong

225. Guyub rukun

226. Saiyeg saeka praya

227. Saiyek saeka kapti

228. Holobis kuntul baris

229. Manunggaling kawula gusti

230. Sepi ing pamrih rame ing gawe

231. Ing ngarsa sung tuladha, ing madya mangun karsa, tut wuri handayani

232. Mikul dhuwur mendhem jero

233. Nglurug tanpa bala, menang tanpa ngasorake

234. Crah agawe bubrah, rukun agawe santosa

235. Memayu hayuning bawana

236. Sangkan paraning dumadi

237. Manunggaling kawula gusti

238. Hamemayu hayuning bawana

239. Sepi ing pamrih rame ing gawe

240. Ing ngarsa sung tuladha, ing madya mangun karsa, tut wuri handayani

241. Nrima ing pandum

242. Urip iku sawang-sinawang

243. Urip iku urup

244. Urip iku cuma mampir ngombe

245. Urip iku mung sadermo nglakoni

246. Urip iku mung mampir ngombe

247. Urip iku mung sedhela

248. Urip iku mung sawetara

249. Urip iku mung saderma

250. Urip iku mung titipan

251. Urip iku mung gadhuhan

252. Urip iku mung silihan

253. Urip iku mung sementara

254. Urip iku mung sedhela

255. Urip iku mung sawetara

256. Urip iku mung saderma

257. Urip iku mung titipan

258. Urip iku mung gadhuhan

259. Urip iku mung silihan

260. Urip iku mung sementara

261. Nrima ing pandum

262. Pasrah bongkokan

263. Sumarah

264. Lila legawa

265. Lila ing lahir batin

266. Lila ing lair trusing batin

267. Lila ing lair batin trusing kalbu

268. Lila ing lair batin trusing kalbu lan jiwa raga

269. Lila ing lair batin trusing kalbu lan jiwa raga saha pikiran

270. Lila ing lair batin trusing kalbu lan jiwa raga saha pikiran lan rasa

271. Lila ing lair batin trusing kalbu lan jiwa raga saha pikiran lan rasa lan karsa

272. Lila ing lair batin trusing kalbu lan jiwa raga saha pikiran lan rasa lan karsa lan cipta

273. Lila ing lair batin trusing kalbu lan jiwa raga saha pikiran lan rasa lan karsa lan cipta lan karya

274. Lila ing lair batin trusing kalbu lan jiwa raga saha pikiran lan rasa lan karsa lan cipta lan karya lan karep

275. Lila ing lair batin trusing kalbu lan jiwa raga saha pikiran lan rasa lan karsa lan cipta lan karya lan karep lan katresnanan

276. Lila ing lair batin trusing kalbu lan jiwa raga saha pikiran lan rasa lan karsa lan cipta lan karya lan karep lan katresnanan lan kawicaksanan

277. Lila ing lair batin trusing kalbu lan jiwa raga saha pikiran lan rasa lan karsa lan cipta lan karya lan karep lan katresnanan lan kawicaksanan lan kasucian

278. Lila ing lair batin trusing kalbu lan jiwa raga saha pikiran lan rasa lan karsa lan cipta lan karya lan karep lan katresnanan lan kawicaksanan lan kasucian lan karahayon

279. Lila ing lair batin trusing kalbu lan jiwa raga saha pikiran lan rasa lan karsa lan cipta lan karya lan karep lan katresnanan lan kawicaksanan lan kasucian lan karahayon lan kamulyan

280. Lila ing lair batin trusing kalbu lan jiwa raga saha pikiran lan rasa lan karsa lan cipta lan karya lan karep lan katresnanan lan kawicaksanan lan kasucian lan karahayon lan kamulyan lan kawilujengan

281. Jer basuki mawa beya

282. Sapa gawe nganggo, sapa nandur ngundhuh

283. Alon-alon waton kelakon

284. Gremet-gremet waton slamet

285. Rawe-rawe rantas, malang-malang putung

286. Tata, titi, titis, tatas

287. Tumandang gawe

288. Gemi, setiti, ngati-ati

289. Gemi, nastiti, ngati-ati, rigen

290. Gemi, nastiti, ngati-ati, rigen, mugen

291. Gemi, nastiti, ngati-ati, rigen, mugen, tegen

292. Gemi, nastiti, ngati-ati, rigen, mugen, tegen, temen

293. Gemi, nastiti, ngati-ati, rigen, mugen, tegen, temen, taberi

294. Gemi, nastiti, ngati-ati, rigen, mugen, tegen, temen, taberi, tlaten

295. Gemi, nastiti, ngati-ati, rigen, mugen, tegen, temen, taberi, tlaten, tanggon

296. Gemi, nastiti, ngati-ati, rigen, mugen, tegen, temen, taberi, tlaten, tanggon, trengginas

297. Gemi, nastiti, ngati-ati, rigen, mugen, tegen, temen, taberi, tlaten, tanggon, trengginas, trampil

298. Gemi, nastiti, ngati-ati, rigen, mugen, tegen, temen, taberi, tlaten, tanggon, trengginas, trampil, tangguh

299. Gemi, nastiti, ngati-ati, rigen, mugen, tegen, temen, taberi, tlaten, tanggon, trengginas, trampil, tangguh, tanggap

300. Gemi, nastiti, ngati-ati, rigen, mugen, tegen, temen, taberi, tlaten, tanggon, trengginas, trampil, tangguh, tanggap, tanggon

301. Prasaja

302. Bares

303. Lugu

304. Blaka suta

305. Apa anane

306. Ora neko-neko

307. Ora ngaya-aya

308. Ora nggaya-gaya

309. Ora umuk

310. Ora sombong

311. Ora gumedhe

312. Ora mbagusi

313. Ora pamer

314. Ora ngegungake awak

315. Ora ngegungake dhiri

316. Ora ngegungake pribadi

317. Ora ngegungake awak dhewe

318. Ora ngegungake dhiri pribadi

319. Ora ngegungake awak lan dhiri pribadi

320. Ora ngegungake awak lan dhiri pribadi lan bandha donya

321. Sapa sing nandur bakal ngundhuh

322. Aja gumantung marang liyan

323. Aja nggantungake urip marang wong liya

324. Aja nggantungake nasib marang wong liya

325. Aja nggantungake rejeki marang wong liya

326. Aja nggantungake pangan marang wong liya

327. Aja nggantungake sandang marang wong liya

328. Aja nggantungake papan marang wong liya

329. Aja nggantungake urip marang wong tuwa

330. Aja nggantungake nasib marang wong tuwa

331. Aja nggantungake rejeki marang wong tuwa

332. Aja nggantungake pangan marang wong tuwa

333. Aja nggantungake sandang marang wong tuwa

334. Aja nggantungake papan marang wong tuwa

335. Aja nggantungake urip marang bojo

336. Aja nggantungake nasib marang bojo

337. Aja nggantungake rejeki marang bojo

338. Aja nggantungake pangan marang bojo

339. Aja nggantungake sandang marang bojo

340. Aja nggantungake papan marang bojo

341. Wani ngalah luhur wekasane

342. Wani mati ora wedi pati

343. Wani ngalah dhuwur wekasane

344. Wani ngalah luhur wekasane

345. Wani ngalah dadi menang

346. Wani ngalah dadi unggul

347. Wani ngalah dadi mulya

348. Wani ngalah dadi luhur

349. Wani ngalah dadi becik

350. Wani ngalah dadi utama

Kata-kata bijak bahasa Jawa tentang sabar mengandung filosofi mendalam mengenai pentingnya kesabaran, keikhlasan, dan kebijaksanaan dalam menjalani kehidupan. Pesan-pesan ini mengajarkan kita untuk tabah menghadapi cobaan, ikhlas menerima kenyataan, dan bijak dalam bersikap. Dengan menghayati makna di balik